Biến chứng và cách phòng ngừa sau điều trị ung thư tuyến giáp thể nhú

Ung thư tuyến giáp thể nhú (PTC) là loại ung thư tuyến giáp phổ biến nhất và có tiên lượng tốt nếu được điều trị kịp thời. Tuy nhiên, như bất kỳ quá trình điều trị ung thư nào, việc điều trị PTC cũng có thể dẫn đến một số biến chứng. Hiểu rõ các biến chứng này và các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp bệnh nhân và gia đình chuẩn bị tốt hơn cho hành trình điều trị.

Bệnh ung thư tuyến giáp thể nhú

Biến chứng sau phẫu thuật 

Phẫu thuật là phương pháp điều trị chính cho PTC, nhưng nó có thể gây ra một số biến chứng sau:

Xem thêm: Bệnh ung thư tuyến giáp thể nhú 

Tổn thương dây thần kinh thanh quản: 

Đây là biến chứng thường gặp nhất, có thể dẫn đến khàn giọng hoặc mất giọng tạm thời. Trong một số trường hợp, tổn thương này có thể kéo dài hoặc vĩnh viễn, đòi hỏi can thiệp y tế bổ sung như liệu pháp giọng nói hoặc phẫu thuật chỉnh hình.

Suy chức năng tuyến cận giáp: 

Suy chức năng tuyến cận giáp có thể là tạm thời hoặc vĩnh viễn, tùy thuộc vào mức độ tổn thương tuyến cận giáp trong quá trình phẫu thuật. Điều trị suy chức năng tuyến cận giáp thường bao gồm việc bổ sung canxi và vitamin D để duy trì mức canxi trong máu ổn định. Trong trường hợp nghiêm trọng, bệnh nhân có thể cần theo dõi và điều chỉnh liều lượng thuốc thường xuyên để kiểm soát tình trạng này.

Biến chứng từ liệu pháp iốt phóng xạ (RAI) 

Liệu pháp iốt phóng xạ là một trong những phương pháp điều trị hiệu quả cho PTC, nhưng nó cũng có thể dẫn đến một số biến chứng, bao gồm:

• Viêm tuyến nước bọt: Bệnh nhân được điều trị bằng RAI có thể gặp phải tình trạng viêm tuyến nước bọt, gây đau và sưng. Tình trạng này có thể tạm thời hoặc kéo dài, và trong một số trường hợp, có thể dẫn đến giảm tiết nước bọt vĩnh viễn, gây khó khăn trong việc ăn uống và vệ sinh răng miệng.
• Khô miệng và mất vị giác: RAI có thể gây ra tình trạng khô miệng và mất vị giác tạm thời. Mặc dù những triệu chứng này thường giảm dần sau một thời gian, nhưng chúng có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân, đặc biệt là trong giai đoạn đầu sau điều trị.
• Tác động đến sức khỏe sinh sản: Một số nghiên cứu cho thấy RAI có thể ảnh hưởng đến chức năng sinh sản, đặc biệt là ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ. Do đó, các bác sĩ thường khuyên bệnh nhân tránh mang thai trong ít nhất 6 tháng đến một năm sau khi điều trị RAI để giảm nguy cơ biến chứng.

Biến chứng từ liệu pháp hormone tuyến giáp 

Sau khi cắt bỏ toàn bộ tuyến giáp, bệnh nhân cần sử dụng hormone tuyến giáp thay thế suốt đời. Mặc dù liệu pháp hormone tuyến giáp là cần thiết để duy trì mức hormone trong cơ thể, nó cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ, bao gồm:

• Tăng hoặc giảm cân không mong muốn: Việc điều chỉnh liều lượng hormone không đúng có thể dẫn đến tăng hoặc giảm cân ngoài ý muốn. Bệnh nhân cần theo dõi cân nặng và báo cáo với bác sĩ để điều chỉnh liều lượng thuốc nếu cần.
• Tim đập nhanh hoặc bất thường: Một số bệnh nhân có thể gặp tình trạng tim đập nhanh hoặc không đều khi sử dụng hormone tuyến giáp. Đây là dấu hiệu cho thấy cần điều chỉnh liều lượng thuốc hoặc thay đổi phương pháp điều trị.
• Loãng xương: Việc sử dụng hormone tuyến giáp liều cao trong thời gian dài có thể làm tăng nguy cơ loãng xương, đặc biệt là ở phụ nữ sau mãn kinh. Bệnh nhân cần được kiểm tra mật độ xương định kỳ và có thể cần bổ sung canxi và vitamin D để bảo vệ sức khỏe xương.

Cách phòng ngừa và quản lý biến chứng 

Phòng ngừa và quản lý các biến chứng sau điều trị PTC đòi hỏi sự theo dõi chặt chẽ và sự phối hợp tốt giữa bệnh nhân và bác sĩ. Một số biện pháp có thể giúp giảm nguy cơ biến chứng bao gồm:

• Theo dõi y tế định kỳ: Bệnh nhân cần thăm khám định kỳ để theo dõi tình trạng sức khỏe, bao gồm xét nghiệm máu để kiểm tra mức hormone tuyến giáp và canxi, cũng như siêu âm tuyến giáp và vùng cổ để phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu tái phát nào.
• Chế độ ăn uống cân bằng: Một chế độ ăn uống giàu canxi và vitamin D có thể giúp giảm nguy cơ loãng xương và hỗ trợ sức khỏe tổng thể. Bệnh nhân cũng nên tránh các thực phẩm giàu iốt nếu đang sử dụng liệu pháp RAI để tránh ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị.
• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục đều đặn không chỉ giúp duy trì cân nặng hợp lý mà còn hỗ trợ sức khỏe tim mạch và xương khớp. Tuy nhiên, bệnh nhân cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập luyện mới nào.
• Điều chỉnh liều lượng hormone: Bệnh nhân cần tuân thủ chặt chẽ chỉ dẫn của bác sĩ về liều lượng hormone tuyến giáp và báo cáo ngay bất kỳ triệu chứng bất thường nào để điều chỉnh liều lượng kịp thời.

Kết luận 

Mặc dù ung thư tuyến giáp thể nhú có tỷ lệ sống cao và tiên lượng tốt, việc quản lý các biến chứng sau điều trị là yếu tố quan trọng giúp bệnh nhân duy trì chất lượng cuộc sống và ngăn ngừa tái phát. Bằng cách hiểu rõ các biến chứng có thể xảy ra và thực hiện các biện pháp phòng ngừa, bệnh nhân có thể chủ động trong việc bảo vệ sức khỏe và nâng cao hiệu quả điều trị.

Nguồn từ Nhà Thuốc An Tâm